Sự lên ngôi của quảng cáo trực tuyến

Làm sao để công ty của bạn, chỉ là một gã “tí hon” có thể chen chân vào trong câu lạc bộ này? Câu trả lời là rất khó! Vậy có giải pháp nào không?

Sự ra đời của internet quả thật là một cuộc cách mạng lớn. Đó không chỉ là một cuộc cách mạng trong lĩnh vực công nghệ mà còn trong lĩnh vực marketing. Ở đây, các công ty lớn hay các công ty vừa và nhỏ đều có vị thế ngang nhau, bình đẳng, chỉ cần sản phẩm mà bạn quảng cáo trên internet thực sự tốt, thực sự ấn tượng, thu hút người dùng Internet. Ajax Ahmed, chủ tịch và là người sáng lập của tập đoàn marketing điện tử AKQA đã nói rằng: “ Nếu như cải cách lớn nhất trong ngành công nghiệp quảng cáo 70 năm về trước là TV màu thì bây giờ đó chính là công nghệ điện tử”. Những công ty kinh doanh và quảng cáo trên mạng giờ đây đang phát triển hết sức mạnh mẽ, ví dụ như Google Inc. và Yahoo Inc.

Các chuyên gia marketing cũng tin rằng quảng cáo trên mạng Internet không những mang lại hiệu quả vê chi phí mà còn là một cách để thu hút được lượng khách hàng tiềm năng rất lớn và kết quả là các công ty ngày càng dành nhiều ngân sách của mình cho việc quảng cáo trên Internet. Theo như IAB ( Cơ quan quảng cáo tương tác) thì riêng ở thị trường quảng cáo ở Mỹ vào năm 2006, ngân sách chi cho quảng cáo trên mạng đã chiếm lên tới 16.9 tỷ USD – chiếm 5.9% trong tổng số ngân sách chi cho quảng cáo, tăng 4.7 % so với năm 2005. Lợi nhuận của Google trong quý 1/2007 là 1 tỷ USD – tăng 69% so với cùng kỳ năm ngoái, trong năm 2006 là 3,2 tỷ USD tăng 67% so với năm 2005. Đối với Yahoo, trong quý đầu năm 2007, doanh thu đạt 958 triệu USD – tăng 5% so với cùng kỳ năm ngoái, năm 2006) là 1.7 tỷ USD tăng 60% so với năm2005 ( theo Google Finance).

Để chiếm được thị phần quảng cáo online ngày càng nhiều hơn thì không chỉ những công ty quảng cáo truyền thống và những công ty quảng cáo ở thung lũng Silicon (Mỹ) đều phải nỗ lực rất nhiều để có một vị trí vững chắc hơn trên thị trường này. Bằng chứng là Google đã mưa lại công ty môi giới quảng cáo trên Internet DoubleClick với giá 3.1 tỷ USD vào hồi tháng 5/2007 vừa qua; Microsoft cũng đã thôn tính aQuantitive – hợp đồng trị giá 6 tỷ USD vào cuối tháng 5 và 649 tỷ USD là hợp đồng mà công ty người khổng lồ trong làng quảng cáo WPP Group PLC khi mua lại mạng quảng cáo trực tuyến 24/7 Real Media. Những thông tin trên đây để thấy rằng các công ty hiện nay đều đang rất chú ý đến thị trường quảng cáo trên mạng đầy hấp dẫn.

Tại sao lại như vậy?

Câu trả lời rất đơn giản và dễ hiểu: Đó chính là lợi ích do quảng cáo trên mạng đem lại là rất lớn và có nhiều ưu thế hơn so với phương thức quảng cáo truyền thống. QCTT là với mạng toàn cầu, thông tin cần truyền tải sẽ không giới hạn về thời gian, địa lý và dung lượng. Hơn nữa, đó là sự tiện lợi, sự nhanh chóng, khả năng tương tác cao với khách hàng khi chúng vừa cung cấp vừa thu thập thông tin, chi phí thấp ( ở Việt Nam, một quảng cáo trên báo thường là 20 triệu/quảng cáo/nửa trang còn đối với quảng cáo trực tuyến con số này là 40 triệu/tháng – đối với những trang web có tiếng như vietnamnet ), sức mạng lan tỏa lớn ( người ta có thể gửi đường link cho nhau thuận tiện và dễ dàng hơn là việc gửi cho bạn môt tờ báo và chỉ ra quảng cáo bạn yêu thích !), có nhiều hình thức quảng cáo như banner, logo, pop-up, newsletter..và đặc biệt, bạn có thể phát nó suốt 24/7 trong khi đối với quảng cáo trên báo bạn chỉ có thể trên 1 số báo hàng ngày ( hoặc có thể trên nhiều báo) hay khi quảng cáo trên TV bạn chỉ có thể quảng cáo trong vòng 30s – cho dù có thể phát lại nhưng không thể so sánh với quảng cáo trên mạng…

Phần lớn kết quả mà quảng cáo trên mạng đem lại đều có thể đưa ra những con số chính xác ví dụ như nhờ các phần mềm riêng biệt, người ta có thể biết có bao nhiêu lượt người ghé thăm website, xem quảng cáo trong thời lượng bao lâu…. Đối với những phương thức quảng cáo thông thường như TV thì lại không như vậy. Nếu bạn muốn quảng cáo nhằm thu hút đối tượng khách hàng là các phụ nữ trẻ thì bạn có thể quảng cáo xen giữa khi đài ABC phát song bộ phim “Grey’s Anatomy”- một bộ phim rất ăn khách hiện nay. Tuy vậy bạn không thể biết chính xác hay ít nhất là con số xấp xỉ : Liệu có bao nhiêu xem quảng cáo của bạn? Bạn có thể dùng phiếu điều tra để thăm dò xem phản ứng của khách hàng với quảng cáo của bạn ra sao ( có thể trước hoặc sau phát quảng cáo). Những công việc như vậy thường rất tốn thời gian, công sức và tiền bạc và độ chính xác không cao ( vì những rủi ro khi tiến hành thăm dò).

Ngoài ra, với những quảng cáo online, các nhà quảng cáo có thể biết là mình nên quảng cáo ở đâu. Bởi vì dựa vào những công nghệ hiện đại do một công ty chuyên cung cấp các số liệu điều tra về Internet ví dụ như Tacoda Inc hay Revenue Science Inc., các nhà quảng cáo hòa toàn có thể biết được thói quen lên mạng của khách hàng tiềm năng của mình. Ví dụ như ở Việt Nam, theo thống kê, các trang web như Vietnamnet.vn hay vnexpress và 24h.com.vn là những trang đứng đầu về số lượng người truy cập. Và một điểm cũng dễ dàng nhận thấy là số lượng banner quảng cáo ở trên những trang web này là rất nhiều..

Hình thức quảng cáo trực tuyến phổ biến nhất hiện nay đó chính là “Paid Search” – tức là hình thức mà người quảng cáo chỉ phải trả khi mà có người tiêu dùng click vào quảng cáo của bạn. Hình thức này hiện chiếm tới 40% chi phí cho quảng cáo trên mạng. Các nhà quảng cáo đã trả cho các công cụ tìm kiếm trên Internet như Google hoặc Yahoo để đưa đường link của họ lên trên website của 2 “ông lớn” này ngay cạnh từ khóa mà người truy cập đã gõ. Cho đến tận bây giờ, hình thức “paid search” này đã đem về rất nhiều cho lợi nhuận cho những bên tham gia, đặc biệt là Google và Yahoo bởi vì những quảng cáo kiểu này rất thu hút các công ty vừa và nhỏ - những công ty không quan tâm dến ( hoặc không thể quan tâm) đến các công ty quảng cáo. Với những công ty lớn hơn và có nhu cầu về “paid search” thì những công ty cung câp dịch vụ marketing tìm kiếm này đóng một vai trò quan trọng hơn nhiều. Các công ty này không những giúp đăng quảng cáo mà còn giúp cho Website của những công ty khách hàng trở nên thuận tiện hơn cho các công cụ tìm kiếm để “hiểu” được có những thông tin gì ở trên trang Web. Mục tiêu của việc tối ưu hóa công cụ tìm kiếm ( search engine optimization) là nhằm nâng cao thứ hạng của một website trong các trang kết quả của các công cụ tìm kiếm khi có người dùng tìm kiếm thông tin liên quan đến lĩnh vực hoạt động của công ty hay ngành công nghiệp nào đó.

Một hình thức quảng cáo khác chỉ xếp sau “paid search” đó chính là việc sử dụng các quảng cáo hiển thị ( display ads) ví dụ như các banner- các video trực tuyến hay vô số loại hình động khác chạy trên mà hình. Những quảng cáo kiểu này thường được các hãng quảng cáo điện tử thiết kế và sau đó đưa lên nhiều trang web khác nhau. Đây là lĩnh vực mà có rất nhiều vụ sáp nhập diễn ra trong thời gian qua mà chúng tôi đã đề cập ở trên. Đó là vì nhu cầu muốn thống trị thị trường quảng cáo trên mạng. Ví dụ như vào năm ngoái hãng Avenue A/Razorfish đã mua chỗ quảng cáo của tổng cộng 863 trang web cá nhân để quảng cáo cho các khách hàng của mình bao gồm : Kraft Food Inc., Walt Disney Co. và Nike Inc. Để làm được điều này, Avenue A/Razorfish đã phải làm việc với hàng trăm ngàn các Website. Những công ty như Avenue A/Razorfish được gọi là công ty chuyên kinh doanh mạng lưới quảng cáo, hoạt động bằng cách mua lại “đất” quảng cáo từ các trang web khác và bán lại để thu được lợi nhuận. Một trong những mạng lưới nổi tiếng đó chính là Advertising.com – được Time Warner Inc. AOL mua lại vào năm 2004 hay 24/7 Real Media.

Dựa vào động thái của các công ty lớn nói trên và những số liệu đã đưa ra, ta nhận thấy rằng quảng cáo trực tuyến đang được đánh giá là loại hình quảng cáo đầy tiềm năng và dự báo sẽ có đột phá vào năm 2007. Liệu ở Việt Nam, tương lai của quảng cáo trực tuyến sẽ như thế nào?

Năm 2006, doanh thu của quảng cáo trực tuyến khoảng 64 tỷ VNĐ, chỉ chiếm 1.2% doanh thu quảng cáo trên toàn quốc. Qua con số này, chúng ta nhận thấy một điều, quảng cáo trực tuyến còn khá mới mẻ với thị trường Việt Nam.

Hình thức quảng cáo trực tuyến mà các doanh nghiệp sử dụng tại các trang web ở Việt Nam chủ yếu là banner, logo, pop-up, còn các hình thức đăng ký với các công cụ tìm kiếm ( search engine) hay danh bạ tìm kiếm (directory link) còn hạn chế. Phần lớn các quảng cáo tập trung ở các trang web nổi tiếng như vietnamnet.com.vn, 24h.com.vn, vnexpress, thanhnien.com.vn, hay báo tuoitre và các khách hàng thường xuyên của những trang web này cũng chỉ là các công ty lớn như Ford, Toyota, Nokia, MobiFone, Vinaphone…Nếu để ý các bạn cũng có thể thấy rằng, nhiều khi dung lượng quảng cáo vẫn còn chưa được lấp đầy, ngay tại trang vietnamnet nhiều quảng cáo là của chính “chủ nhà”.

Nguyên nhân cho doanh thu của quảng cáo trực tuyến còn thấp như vậy là bởi vì các doanh nghiệp còn chưa đánh giá cao vai trò của nó, thương mại điện tử ở nước ta chưa thực sự phát triển và các trang web có số lượng quảng cáo đông đảo chủ yếu là các trang báo điện tử mang nặng tính báo chí, ít tính giải trí. Trong số kể trên chỉ có 24h.com.vn là kênh thông tin giải trí lớn. Ngoài ra, theo thống kê của ACNielsen số người dùng internet hiện nay khoảng hơn 12 triệu người tập trung tại các thành phố lớn và độ tuổi từ 18-30 – chiếm 15 % dân số - đó chưa phải là một con số lớn.

Tuy nhiên, thị trường quảng cáo trực tuyến tại Việt Nam vẫn được đánh giá là sẽ bùng nổ trong vài năm tới. Sở dĩ như vậy là do, số thuê bao Internet ngày càng tăng mạnh, các tập đoàn CNTT đầu tư vào Việt Nam tạo tiền đề cho người dân tiếp cận với Internet nhiều hơn và hứa hẹn nhiều bước tiến xa đối với ngành này.

Thêm vào đó, theo cam kết của Hiệp định TM Việt Mỹ, từ sau năm 2007, Việt Nam sẽ phải mở cửa hoàn toàn dịch vụ quảng cáo cho các nhà đầu tư từ Mỹ. Và việc VN gia nhập Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) cũng tạo bản lề cho các quốc gia thành viên WTO nhảy vào thị trường quảng cáo tại VN sẽ khiến cho thị trường này thêm phần sôi động, có tính cạnh tranh và có tính quốc tế hơn.

Cũng không thể không nhắc đến sự việc 2 đại gia trong làng quảng cáo trực tuyến là Yahoo và Google đang ráo riết tung ra các sản phẩm bằng tiếng Việt ( bằng chứng là Google.com.vn đã ra đời). Điều này cho thấy các nhà đầu tư nước ngoài đã nhìn thấy ở Việt Nam một thị trường quảng cáo trực tuyến rộng mở.

Cùng với sự phát triển của CNTT, quảng cáo trực tuyến sẽ ngày càng phát triển, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển và gia tăng lợi nhuận. Thị trường quảng cáo thế giới đang phát triển theo chiều hướng đó và thị trường ở Việt Nam cũng không phải ngoại lệ.

Đỗ Vô Khuê