Gỡ nút thắt để tăng đầu tư tư nhân

Đầu tư tư nhân quá thấp

Theo Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia, đến hết quý III/2014, kinh tế vĩ mô vẫn tiếp tục duy trì ổn định với chất lượng cao hơn, hiệu quả sản xuất - kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết được cải thiện. Tuy nhiên, yếu tố tổng cầu vẫn chưa đủ lực để tạo sức bật cho nền kinh tế. Trong tháng 9 lạm phát cơ bản là 3,12%, thấp hơn lạm phát tổng thể 4,62% và cũng thấp hơn lạm phát cơ bản của cùng kỳ năm 2013 là 4,43%. Tiêu dùng tư nhân được cải thiện nhưng vẫn thấp hơn nhiều so với mức trên 10% của các năm 2010-2011. Đặc biệt, đầu tư toàn xã hội 6 tháng đầu năm 2014 cao hơn kế hoạch cả năm 2014 (30,2% so với 29,4%) nhưng đầu tư tư nhân chỉ ở mức 10,3% GDP, thấp hơn mức 11,1% GDP so với cùng kỳ năm 2013. Bên cạnh đó, hoạt động của các doanh nghiệp vẫn gặp nhiều khó khăn khi chỉ số quản trị mua hàng (PMI) giảm 4 tháng liên tiếp kể từ tháng 4/2014 và tiến về sát ngưỡng 50 điểm trong tháng 8/2014, chủ yếu do sản lượng và đơn hàng mới tăng chậm lại. 9 tháng qua đã có 48,33 nghìn doanh nghiệp giải thể, tạm ngừng hoạt động, tăng 13,8% so với cùng kỳ.

Từ thực tế trên, Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia nhận định, mức độ phục hồi kinh tế còn thấp, tiềm năng của nền kinh tế và doanh nghiệp còn nhiều khó khăn là do tiêu dùng tư nhân cải thiện chậm và đầu tư tư nhân ở mức thấp. Trong đó, tổng cầu thấp và nợ xấu là hai nguyên nhân cơ bản cản trở đầu tư tư nhân.

Xem xét hạ lãi suất cho vay

Đầu tư tư nhân là khu vực còn dư địa mở rộng nên chính sách cần hỗ trợ là giải phóng tối đa nguồn lực của khu vực này. Trong ngắn hạn, Ủy ban Giám sát Tài chính quốc gia đã đề xuất gói giải pháp với các trọng tâm giảm lãi suất, đẩy mạnh xử lý nợ xấu và đẩy nhanh tiến độ giải ngân từ nguồn vốn ngân sách nhà nước. Cụ thể, trên cơ sở ổn định vĩ mô đang được bảo đảm, nhất là lạm phát có xu hướng giảm, Ngân hàng Nhà nước xem xét cung cấp nguồn vốn với lãi suất thấp ưu đãi cho các tổ chức tín dụng nhằm tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay mà không ảnh hưởng tới chênh lệch lãi suất toàn ngành của hệ thống. Giải pháp tiếp theo là nghiên cứu sử dụng nguồn lực tài chính nhà nước để Công ty mua bán nợ mua nợ xấu. Trong trường hợp không tạo được nguồn lực thì cần kéo dài thời hạn tái cấp vốn trái phiếu đặc biệt nhằm tạo điều kiện cho các tổ chức tín dụng có thêm nguồn vốn dài hạn rẻ, từ đó mạnh dạn cung tín dụng dài hạn cho khu vực tư nhân.

Đặc biệt, cần đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước và trái phiếu Chính phủ, nhất là đối với các dự án đầu tư vào cơ sở hạ tầng nông thôn, nhóm ngành nông nghiệp và công nghiệp chế biến nông, lâm, thủy sản. Cần thiết, tạm ứng vốn đầu tư 2015 để hoàn thiện các dự án đầu tư công chuẩn bị hoàn thành và có hiệu quả cao.

Theo nhiều chuyên gia, để đạt được mục tiêu tăng trưởng 5,8% trong năm 2014 thì song song với tái cơ cấu nền kinh tế, cần có các biện pháp hỗ trợ tổng cầu, khuyến khích đầu tư tư nhân có hiệu quả, cải cách thủ tục hành chính để giúp doanh nghiệp giảm chi phí cũng như đẩy nhanh tiến độ thực hiện cổ phần hóa và tái cấu trúc doanh nghiệp nhà nước.

Duy Minh

công thương