itaexpress / Tin ITA / Đời sống / Phóng sự - Ký sự / Làng cá cơm

Làng cá cơm

Cá sau khi hấp, được đem ra phơi gần QL1A

Dải đất miền Trung nắng gió với biển cả bao la, là bầu sữa nuôi dưỡng hàng chục triệu cư dân sống bám biển. Nhiều làng nghề truyền thống chuyên về chế biến hải sản thủ công tồn tại hàng trăm năm trên dải đất này. Như ở Cà Ná, Ninh Thuận chẳng hạn, nơi đây không chỉ nổi tiếng là một thắng cảnh đẹp, biển trong xanh, cát trắng mịn màng, uốn lượn theo chân dãy núi đá hùng vĩ mà còn được biết đến có nghề chế biến hải sản bậc nhất của Nam Trung bộ, trong đó nghề làm nước mắm và cá cơm khô là được biết nhiều hơn cả.

Con cá cơm khô, thơm mùi của biển của Cà Ná nức tiếng ngon, được đưa đi tiêu thụ ở nhiều nơi, đặc biệt là các vùng núi cao, thậm chí thời gian gần đây còn xuất khẩu sang Trung Quốc như một thứ đặc sản của Việt Nam. Tháng 7, 8, 9,10 hàng năm là mùa cá cơm, tàu thuyền chỉ cần đi mấy tiếng đồng hồ ra khơi là gặp luồng cá, may mắn một mẻ lưới có thể kiếm được hàng tấn. Ăn tươi làm sao hết, vậy là cá cơm được chế biến làm nước mắm, phơi khô bán ra thị trường. Những ngày này đi qua Cà Ná sẽ ngửi thấy một mùi đặc trưng của làng chế biến cá cơm khô kéo dài hàng cây số trên quốc lộ 1A.

Công đoạn hấp cá, phần việc của những người đàn ông

Cá mua ở cảng về phải còn tươi, sau đó rửa qua nước cho sạch rồi trải đều trên khuôn lớn. Công việc của người đàn ông là đưa những khuôn cá này vào nồi hấp lớn được thiết kế âm trong lòng đất. Khi cá chín thì đẩy ra các sân phơi, phải chọn nắng tốt, phơi đúng độ thì cá mới thơm và giữ được lâu. Công việc chế biến cá cơm khô phần lớn dành cho phụ nữ và trẻ nhỏ kiếm thêm tiền trang trải cuộc sống và mua sách vở đến trường.

Cá cơm vừa đánh bắt ngoài biển về, còn tươi rói, dùng để làm nước mắm và cá khô rất ngon

Những con cá cơm đặc sản của địa phương nơi đây đã hòa vào bữa cơm của người lao động trên nhiều vùng miền thêm đậm đà hương vị biển. Nhất là những khi mưa gió bão bùng, đi lại khó khăn, chợ búa vắng lặng thì bịch cá cơm mua từ bao giờ treo gần bếp trở thành món mặn chính cho bữa ăn của nhiều gia đình.

Những con cá cơm sau khi phơi khô, đóng gói, được mang đi tiêu thụ khắp nước, thậm chí xuất khẩu.

Điều đáng tiếc là hiện nay ở Cà Ná không còn mấy hộ dân giữ được cái nghề truyền thống này, nhiều gia đình dù làm cả trăm năm nhưng nay đã bỏ cuộc vì lời lãi không bao nhiêu mà lại vất vả.

M.Tân/CA