Trại ba ba ông Tiêu

Lần hồi trở về những bước đi đầu tiên trên “con đường doanh nhân” của mình, ông Nguyễn Văn Tiêu, 85 tuổi, thôn Duệ Khánh, xã Nội Duệ (Tiên Du, Bắc Ninh), chủ nhân danh hiệu Hộ sản xuất, kinh doanh giỏi cấp tỉnh 8 năm liền đã tâm sự với tôi như thế.

Đến thôn Duệ Khánh hỏi nhà ông Tiêu, bác nông dân hồn hậu chỉ lối cho tôi: “Cụ tiêu thương binh, nuôi ba ba chứ gì ? Cứ đi hết đường bê tông này rẽ phải, nhà cuối cùng có cái cổng sắt to ấy”.

Dẫu biết ông năm nay đã bước sang tuổi 85, vượt rất xa cái ngưỡng “xưa nay hiếm” với non sáu chục tuổi Đảng, tôi vẫn không khỏi ngạc nhiên. Dáng vóc ông cao lớn, bước đi linh hoạt cùng lối chuyện trò “đậm” chất lính. Ấm chè thơm chưa kịp với, câu chuyện dường đã “ngấm”. Ông kể: “Thời kỳ “bốn nhăm” tôi là cán bộ hoạt động tiền khởi nghĩa, chỉ huy trung đội tự vệ tham gia giành chính quyền và tước vũ khí quân đội Nhật tại thành Bắc Ninh. Sau đó nhập ngũ, chiến đấu và công tác trong quân đội”. Kinh qua 2 cuộc kháng chiến, từng bị địch bắt tù đày và nắm giữ nhiều chức vụ: Tiểu đoàn trưởng, Tham mưu trưởng trung đoàn, huyện đội trưởng… Đến năm 1975, ông về nghỉ tại địa phương.

Về địa phương sau nửa đời gắn bó với binh nghiệp, ông Tiêu mất nhiều năm lăn lộn kiếm sống bằng nghề nông. Mỗi năm hai vụ lúa, năng suất chẳng đáng là bao, gia đình ông cũng chỉ tạm đủ ăn. Ông bàn tính với vợ nuôi thêm lợn để cải thiện thu nhập. Đầu những năm 90, phong trào làm VAC được phát động trong toàn tỉnh. Ông cùng một số hộ trong làng được hỗ trợ đi thăm quan những mô hình làm giàu nhờ chăn nuôi. Đến đâu ông Tiêu cũng tìm hiểu tỉ mỉ và ghi chép lại đầy đủ.
Trở về sau những chuyến đi, trăn trở, bàn tính kỹ lưỡng, ông quyết định lựa chọn hướng phát triển kinh tế VAC. Tuy vậy, ông nghĩ làm VAC cũng cần có đổi mới và chọn lọc mới mong đem lại giá trị kinh tế cao. Vì thế ông tập trung đi sâu, “nghiên cứu” nuôi, trồng các cây, con đặc sản. Được hỏi “Tại sao cụ lại chọn nuôi ba ba?”. Ông dành dẽ: “Thời điểm đó, ba ba còn hiếm. Thức ăn chế biến từ loài vật này ngon và bổ dưỡng nên nhu cầu của các nhà hàng rất lớn”. Ông biết thông tin này từ kết quả “khảo sát” các nhà hàng lớn do… chính ông tiến hành!

Nói là làm, Ông Tiêu quyết tâm trang bị cho mình một vốn kiến thức đủ dùng về ba ba. Đích thân ông mời giáo sư Nguyễn Lân Hùng (lúc đó là ủy viên ban chấp hành Hội Nông dân Việt Nam) về trao đổi và hướng dẫn cách nuôi. Sau thời gian tìm hiểu và “nghiên cứu”, ông khá am tường về chủng loại cũng như hiệu quả của loài vật này. Phổ biến trên thị trường có hai loại ba ba: gai và trơn. Loại gai sống trong các khe núi, chịu được khí hậu khắc nghiệt nhưng chậm lớn. Ba ba trơn quen vùng đồng bằng, chịu rét kém nhưng có ưu điểm là sinh trưởng nhanh hơn. Ông quyết định bắt tay đầu tư vào nuôi ba ba trơn.

Gom góp được số tiền 14 triệu đồng từ tiết kiệm và vay vốn, ông mạnh dạn mua hơn 300 con ba ba giống về nuôi. Nuôi chưa được hai tuần thì hơn trăm con… chết! Tiếc “đứt ruột” và lo, nhưng ông quyết tìm ra nguyên nhân. Lần mần mổ từng con cùng giáo sư Hùng nghiên cứu, kết quả cho thấy do thu mua từ nhiều nguồn, được nuôi bằng những loại thức ăn khác nhau, ba ba không “thích nghi” được với điều kiện sống mới. Không chỉ riêng ông, nhiều hộ khác trong làng tham gia nuôi ba ba đợt đầu cũng gặp cảnh tương tự. Ông Tiêu đến từng hộ tìm hiểu, thấy mọi người đều cho ba ba ăn bằng gạo ngâm hoặc xác vật nuôi, gia cầm. Loại này ba ba rất khó tiếp cận. Gạo thì ba ba không ăn, còn xác động vật lại quá to và có lông nên không lấy được thịt. Chưa kể để lâu thối rữa gây ô nhiễm nguồn nước.

Thất bại, chán nản, nhiều hộ thôi không nuôi ba ba nữa, nhưng ông Tiêu vẫn không chịu “lùi”. Ông khắc phục bằng cách mua gom cá tép tươi, băm thật nhỏ và cho ba ba ăn thành từng bữa (tránh vương mứa trên mặt nước gây ô nhiễm). Đồng thời ngăn nửa mặt ao thả bèo tây để tận dụng rễ làm sạch nguồn nước. Cứ như vậy ông tiếp tục nuôi số ba ba còn “trụ” lại sau đợt “chọn lọc tự nhiên” ấy. Sau gần 2 năm cần mẫn với những biện pháp cải tiến, ông đã cho “xuất chuồng” lứa ba ba đầu tiên. Trừ các chi phí, ông thu về số tiền lãi hơn 12 triệu đồng.

Nhớ lại khi đó, ông kể: “Sau khi thu hoạch, tôi phát hiện một số con thuộc loại ba ba gai bị lẫn từ khi mua giống. Thời điểm đó, giá bán một con ba ba trơn giống là 265.000 đồng trong khi 1 cân ba ba gai chỉ bán được 215.000 đồng. Nhưng cùng thời gian nuôi 20 tháng, ba ba gai tăng trưởng gấp 3 lần, cho lợi nhuận cao gấp 1,5 lần”. Ông quyết định giữ lại toàn bộ số ba ba gai và tập trung nhân giống loại này. Đến nay, trên diện tích gần 400m2 mặt nước, chưa kể hơn 200 con ba ba thương phẩm sắp cho thu hoạch trang trại ông Tiêu vẫn “ duy trì” khoảng gần trăm con ba ba gai sinh sản. Con nhỏ nhất chừng 5-6 kg! Con lớn nhất nặng tới trên dưới 30 kg! Hàng năm, mỗi con cho ba lứa trứng, bình quân trên dưới 30 trứng/lứa. Trứng ấp nở từ 54 - 60 ngày và sau 1 - 2 tuần thì bán được. Giá mỗi con ba ba giống dao động trong khoảng từ 250.000 đến 300.000 đồng.

Khách mua rất thích ba ba trại ông Tiêu vì chúng luôn khỏe mạnh và đồng đều về cân nặng. Đa phần đều “đặt hàng” ông từ trước vài tháng. Không chỉ cung cấp ba ba giống, ông Tiêu còn nhiệt tình hướng dẫn và chuyển giao kỹ thuật nuôi cho nhiều người. Chưa kể nhiều hộ mua con giống trả chậm ông không tính lãi. Nhờ đó, ông tạo được sự tín nhiệm của đông đảo hộ nuôi xa gần. Tính cả con giống lẫn thương phẩm, hàng năm trang trại ba ba của gia đình ông cho doanh thu hàng trăm triệu đồng. Tính riêng tổng thu lãi đến nay lên đến gần 500 triệu đồng.

Hiện cả ông Tiêu và vợ đều bước sang tuổi 85, và như nhiều người khác đã có thể tự cho phép mình nghỉ ngơi, ông bà vẫn dành từ 7-8 tiếng mỗi ngày quán xuyến trang trại gia đình. Ông Tiêu hồ hởi chia sẻ với tôi nhiều dự định cho tương lai còn đang ấp ủ. Chuyện trò với lão tiền bối ấy, tôi càng thêm thấm thía triết lý: không lùi bước trước thất bại, khó khăn, chẳng bao giờ là quá muộn để bắt đầu kinh doanh và thành công.

Theo báo Bắc Ninh