Ngân hàng đang lãi lớn

Lãi đến hàng ngàn tỉ đồng

Đối với NH TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank), trong quý III, lợi nhuận trước thuế tăng hơn 70,3% so với cùng kỳ năm 2011, đạt 3.177 tỉ đồng, lợi nhuận sau thuế đạt 2.414 tỉ đồng. Tính chung lũy kế chín tháng, VietinBank đạt lợi nhuận trước thuế gần 5.959 tỉ đồng và lợi nhuận sau thuế hơn 4.556 tỉ đồng. Báo cáo tài chính của NH này cũng nêu rõ chín tháng qua, lợi nhuận trước thuế tăng 7,6% và lợi nhuận sau thuế tăng 10,4% so với cùng kỳ 2011. Tổng tài sản, lợi nhuận trước và sau thuế đều gấp bốn lần so với quý II. Các con số này đã đưa VietinBank trở thành NH có mức lợi nhuận trước thuế cao nhất trong ngành NH hiện nay.

Tương tự, báo cáo tài chính của NH TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), cũng cho thấy lợi nhuận sau thuế quý III đạt 1.081 tỉ đồng, tăng 5,46% so với cùng kỳ năm ngoái. Về doanh thu, hầu hết lãi thuần từ mảng dịch vụ, kinh doanh ngoại hối và những hoạt động khác đều tăng. Trong đó, mảng dịch vụ lãi khoảng 328,9 tỉ đồng, cao hơn quý III-2011 gần 5%. Lãi ở lĩnh vực kinh doanh ngoại hối tăng 2% so với cùng kỳ 2011.

Một số NH TMCP khác (theo thông tin trên Tiền Phong) cũng báo cáo mức lãi khá cao. Chẳng hạn, sau chín tháng, DongA Bank lãi 1.042 tỉ đồng, Eximbank đạt 2.417 tỉ đồng, Sacombank đạt 2.107 tỉ đồng...

Lý giải về những khoản lãi trên, VietinBank cho biết nguyên nhân là lượng tiền gửi của khách hàng trong quý III tăng 16% so với quý II, lợi nhuận trước thuế chủ yếu tập trung nguồn thu từ lãi thuần. Bên cạnh đó, thu nhập từ hoạt động dịch vụ tăng mạnh đạt 264 tỉ đồng, cao gấp 5,7 lần cùng kỳ năm 2011. Việc cắt giảm chi phí hoạt động nội bộ như lương, thưởng cũng đem lại lãi cho NH. Phần chi phí này giảm gần một nửa so với cùng kỳ năm 2011 (2.956 tỉ đồng so với 5.445 tỉ đồng).

Trong khi đó, con số lãi thuần của Vietcombank đạt 2.693 tỉ đồng chủ yếu thu từ mảng dịch vụ, kinh doanh ngoại hối (khoảng 328,9 tỉ đồng).

Có mục đích làm đẹp sổ sách?

Cũng theo báo cáo tài chính của VietinBank, nợ xấu của NH này sau chín tháng là 2,56%. Trong chín tháng qua, tốc độ tăng trưởng tín dụng của VietinBank chỉ đạt 1,73% (hồi tháng 6-2012, tín dụng của NH này âm 3,1%). Còn tại Vietcombank, tỉ lệ nợ xấu quý III là 3,21%, thấp hơn một chút so với mức 3,47% của quý II.

Trong khi đó, theo báo cáo về ngành NH của Chính phủ tại buổi khai mạc kỳ họp thứ IV Quốc hội khóa XIII, tín dụng tăng trưởng ở mức thấp, tổng dư nợ tín dụng tăng khoảng 2,52% so với cuối năm 2011. Tính đến 31-7, dư nợ tín dụng xuất khẩu tăng khoảng 13,2%, dư nợ tín dụng đối với lĩnh vực không khuyến khích chiếm 4,99% tổng dư nợ cho vay. Chính phủ nhận định khả năng tăng trưởng tín dụng trong thời gian tới là rất khó khăn. Thị trường hàng hóa, dịch vụ trong và ngoài nước tăng trưởng thấp, DN gặp nhiều khó khăn như hàng tồn kho lớn nên hạn chế khả năng hấp thụ vốn NH, nợ quá hạn tăng cao…

Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, chuyên gia tài chính NH - TS Nguyễn Trí Hiếu cho rằng trong bối cảnh kinh tế khó khăn, bản thân NH cũng là DN nên việc họ có lời là điều đáng mừng, một điểm sáng cho nền kinh tế. “Lợi nhuận vẫn có thể đạt được nhờ cắt giảm chi phí tốt hoặc có nguồn thu từ những dịch vụ khác để bù đắp cho sự thiếu hụt và giảm lợi nhuận từ tín dụng” - ông phân tích. Bên cạnh đó, không loại trừ khả năng thời điểm NH huy động vàng lãi cao đã tác động đến tính thanh khoản.

Tuy nhiên, TS Nguyễn Trí Hiếu cũng lo ngại: Liệu có mục đích làm đẹp sổ sách trong trường hợp này hay không? “Dù các NH có kiểm toán độc lập nhưng cần thiết vẫn phải xem lại các khoản sinh lời. Nếu tính con số nợ xấu và chi phí chính xác, tôi tin một số NH chưa chắc có lãi. Thậm chí một số NH vì áp lực chia cổ tức cho cổ đông có thể làm lệch các con số” - ông Hiếu Bày tỏ.

TS Nguyễn Trí Hiếu nhắc lại trường hợp năm ngoái khi có sự khác nhau giữa con số nợ xấu do NH công bố và kết quả thanh tra của NHNN. Không ít NH báo cáo mức nợ xấu thấp hơn so với mức NHNN đưa ra.

TRÀ PHƯƠNG/ PL.TP.HCM