“Lỗ hổng” sau một bài “phân tích chứng khoán”

Phía Tập đoàn Tân Tạo đã có phản ứng quyết liệt, cho rằng đây là một “bản phân tích sai sự thật và bịa đặt, vu khống". Trong khi chờ các cơ quan chức năng làm rõ, sự việc thêm một lần cảnh báo về công tác quản lý việc cung cấp thông tin, đưa tin về thị trường chứng khoán…

Sự việc bắt đầu từ bài viết đăng trên trang web của Công ty cổ phần chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HSC) vào ngày 7-10. Trên trang web, HSC có hẳn một bài viết dài tới 5 trang A4, phân tích một cách khá chi tiết, tỉ mỉ về cổ phiếu của tập đoàn Tân Tạo (ITA). Đáng chú ý là quan điểm xuyên suốt bài viết đề cập những khó khăn, yếu kém trong hoạt động kinh doanh của ITA, từ đó đưa ra nhận định, “dự cảm” về khả năng sự suy giảm của cổ phiếu ITA. Bài viết có đoạn: "... . Thêm nữa họ có vấn đề trong bảng cân đối kế toán với khoản phải thu tăng gấp đôi, lượng trữ tiền mặt thấp và một số vấn đề về danh mục đầu tư tài chính... Cảm tính đối với cổ phiếu này cũng đã bị suy giảm nhiều bởi thông tin về việc hai nhà đầu tư lớn Richland và VNI lần lượt đăng ký bán 5 triệu cổ phiếu và 375.000 cổ phiếu để giảm lượng nắm giữ tại công ty này”.

Bài viết được đăng tải trên trang web của Công ty ở địa chỉ www.hsc.com.vn và được phát tán trên nhiều địa chỉ khác trên mạng internet. Ngay sau khi bài viết được đưa lên mạng, Tập đoàn Tân Tạo đã có phản ứng quyết liệt. Ngày 20-10, trên trang web của ITA có đăng một văn bản do bà Nguyễn Thị Sương - Phó TGĐ kiêm kế toán trưởng ITA gửiCty HSC. Theo văn bản, bài viết của HSC đã không phản ánh chính xác tình hình kinh doanh của ITA. "Người viết đại diện cho CTCK nhưng đã không đủ trình độ phân tích hoặc cố tình bóp méo sự thật nên đã đưa ra nhận xét sai lệch”. Bà Sương còn cho rằng: “ : "Đây là hành động vi phạm pháp luật nghiêm trọng, đặc biệt trong tình hình TTCK vô cùng nhạy cảm", “... Bài viết được phát tán đi khắp nơi, gây hỗn loạn trong các nhà đầu tư”.

Mặc dù phía ITA có phản ứng như vậy nhưng phía HSC vẫn cho rằng mọi phân tích của mình là đúng. Trong phần “khuyến cáo” cuối bài viết, Công ty cổ phần chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh (HSC) đưa ra những nội dung phủ nhận trách nhiệm của mình như sau: “Báo cáo này được viết và phát hành bởi HSC hoặc một trong các chi nhánh để phân phối tại Việt Nam và nước ngoài. Các thông tin trong báo cáo được HSC xem là đáng tin cậy và dựa trên các nguồn thông tin đã công bố ra công chúng được xem là đáng tin cậy. Tuy nhiên, ngoài những thông tin về chính Công ty, HSC không chịu trách nhiệm về độ chính xác của những thông tin trong báo cáo này. Các ý kiến, dự báo và ước tính chỉ thể hiện quan điểm của người viết tại thời điểm phát hành, không được xem là quan điểm của HSC và có thể thay đổi mà không cần thông báo. HSC không có nghĩa vụ phải cập nhật, sửa đổi báo cáo này dưới mọi hình thức cũng như thông báo với người đọc trong trường hợp các quan điểm, dự báo và ước tính trong báo cáo này thay đổi hoặc trở nên không chính xác. Thông tin trong báo cáo này được thu thập từ nhiều nguồn khác nhau và chúng tôi không đảm bảo về sự hoàn chỉnh cũng như độ chính xác của thông tin. Không những thế HSC còn “hồn nhiên” tuyên bố: “HSC có thể giao dịch cho chính công ty theo những gợi ý về giao dịch ngắn hạn của các chuyên gia phân tích trong báo cáo này và cũng có thể tham gia vào các giao dịch chứng khoán trái ngược với ý kiến tư vấn và quan điểm thể hiện trong báo cáo này”.

Bài phân tích chứng khoán của HSC không chỉ gây hoang mang với các nhà đầu tư mà theo lãnh đạo tập đoàn Tân Tạo, đây là hành vi “ném đã dấu tay”, trực tiếp làm giảm giá trị cổ phiếu của ITA. Qua tìm hiểu của phía Tập đoàn Tân Tạo cho thấy: trên trang web www.hsc.com.vn không đăng giấy phép theo quy định của pháp luật. Khi phía tập đoàn Tân Tạo liên hệ với bộ phận quản lý trang web của HSC thì được trả lời họ cũng không rõ trang web có giâý phép hoạt động hay không.

Trong khi chờ các cơ quan chức năng làm rõ, theo chúng tôi, vụ việc phức tạp xung quanh một bài phân tích chứng khoán đã và đang đặt ra một vấn đề đáng suy nghĩ trong quản lý thông tin về thị trường chứng khoán hiện nay. Cách đây ít lâu, dư luận và công luận đã từng cảnh báo việc lỏng lẻo trong quản lý thông tin của báo chí về thị trường chứng khoán. Nhiều khi, báo chí đưa thông tin mang tính chủ quan nhưng gây thiệt hại nghiêm trọng cho doanh nghiệp bởi nhà đầu tư đã “phản ứng” mạnh vì các thông tin nhạy cảm trên những phương tiện thông tin đại chúng. Nhưng hiện nay, mức độ ảnh hưởng không dừng lại ở thông tin về thị trường chứng khoán trên báo chí mà ngay cả trên những trang web của doanh nghiệp, thậm chí blog cũng có thể gây thiệt hại lớn cho nhà đầu tư, cho doanh nghiệp, hơn thế có thể làm hỗn loạn thị trường. Tuy nhiên, hiện nay, vẫn chưa có chế tài cụ thể để xử lý những hành vi đưa tin trên trang web gây thiệt hại cho doanh nghiệp và nhà đầu tư như vụ HSC phân tích cổ phiếu của Tân Tạo. Ở các nước tiên tiến trên thế giới, báo chí, các trang web chuyên đề chứng khoán chỉ đưa tin về kết quả giao dịch, còn bình luận, phân tích là chuyện của các chuyên gia có tay nghề, có bằng cấp trong lĩnh vực chứng khoán. Ngay cả trong báo cáo phân tích của các chuyên gia chứng khoán, người ta cũng rất thận trọng, khi đưa ra các nhận định và bao giờ cũng có tiểu mục loại trừ trách nhiệm (disclaimer) để khẳng định rõ ràng rằng những ý kiến đó chỉ có giá trị tham khảo, còn quyết định là của nhà đầu tư. Điều bất bình thường ở thị trường chứng khoán Việt Nam hiện nay là sự xuất hiện ngày càng đông các cây bút bình luận chứng khoán không chuyên trên các báo và trên một số trang web, diễn đàn chứng khoán. Thậm chí, họ có thể “ra quân” đồng loạt , tiến hành như một “chiến dịch” trong một khoảng thời gian tương đối dài để đưa tin, bình luận về các động thái của thị trường, nhưng không ai phải chịu bất kỳ trách nhiệm gì về những lời bình luận, phán đoán đã đăng ! Nếu không kịp thời chấn chỉnh hiện tượng này thì nguy cơ lặp lại kịch bản của năm 2001 là chuyện có thật. Hồi đó, khi thị trường ngấp nghé ngưỡng 570 điểm, vô số lời cảnh báo về một nguy cơ giá “bong bóng” của cổ phiếu đã được đưa ra và như mọi người đều biết, phải mất gần 4 năm sau, chính thức là đến tháng 4-2006, thị trường mới thực sự hồi phục. Theo luật sư Đặng Đình Bách (công ty Luật hợp danh LA), từ vụ việc của Tân Tạo – HSC, Uỷ ban chứng khoán nhà nước và các cơ quan chức năng cần sớm vào cuộc, tăng cường hơn nữa công tác quản lý thông tin về thị trường chứng khoán.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin tới bạn đọc sự việc này trong thời gian tới...

Theo NGUYÊN THÀNH (BÁO QUÂN ĐỘI NHÂN DÂN)