Đầu năm 2009 lần đầu tiên có kết quả xếp hạng các trường Đại học VN

Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ ký ngày 27-7-2007, đến năm 2010, có 10 trường ĐH mà mỗi trường có ít nhất một ngành (khoa) hoặc lĩnh vực đào tạo đạt tiêu chí chất lượng tương đương các trường uy tín trên thế giới. Đến năm 2020, có một trường ĐH được xếp hạng trong số 200 trường ĐH hàng đầu thế giới. Tuy nhiên, GS-TS Simon Marginson, Trung tâm Nghiên cứu giáo dục ĐH Melbourne - Úc, cho rằng căn cứ vào tình trạng giáo dục ĐH và mức độ giàu có của quốc gia thì mục tiêu lọt vào tốp 200 của thế giới là cao. Theo căn cứ xếp hạng của ĐH Giao thông Thượng Hải, để nổi trội trong xếp hạng, các trường phải có người đoạt giải Nobel trong đội ngũ và các giải Nobel trong quá khứ. GS Simon Marginson khẳng định để đạt được mục tiêu này, chắc chắn phải đầu tư vào một trường ĐH theo tiêu chuẩn châu Âu và có lẽ phải mất từ 20-30 năm.

Điều khiến nhiều đại biểu quan tâm chính là nguồn dữ liệu đánh giá. Theo TS Phạm Xuân Thanh, Phó cục trưởng Cục Khảo thí, Bộ GD-ĐT, nếu mỗi lần xếp hạng đều phải tự đi thu thập dữ liệu thì đến một lúc nào đó sẽ không thể thực hiện được nữa do cạn kiệt về tài chính và sức lực. Trong khi đó, khảo sát cho thấy dữ liệu các trường ĐH cung cấp chưa có độ tin cậy cao khiến việc xếp hạng trở thành một thách thức. Thêm vào đó, việc xác định những chỉ số để sử dụng xếp hạng cũng là một thách thức khác. Ông Thanh cho biết trước vấn đề quá mới mẻ này, Bộ GD-ĐT học tập kinh nghiệm từ Mỹ và các nước Bắc Mỹ (nơi bắt nguồn việc kiểm định), các nước châu Âu và cả các nước trong khu vực.

PGS-TS Nguyễn Phương Nga (ĐH Quốc gia Hà Nội) đã đưa ra một mô hình xếp hạng khả thi đối với ĐH VN, phản ánh được hai hoạt động giảng dạy và nghiên cứu khoa học. Mô hình xếp hạng này là sự giao thoa giữa phương pháp của US News and World Report với các phương pháp của ĐH Giao thông Thượng Hải, của THES và của Webometrics.

TS Nguyễn Phương Nga phân tích "xếp hạng các trường ĐH tại Việt Nam là một cách tiếp cận để thúc đẩy các trường ĐH nâng cao chất lượng đào tạo” nếu có phương pháp và các tiêu chí xếp hạng phù hợp. Bà Nga cho biết Trung tâm Đảm bảo chất lượng đào tạo và nghiên cứu phát triển giáo dục thuộc ĐH Quốc gia Hà Nội đã nghiên cứu và xác định được một mô hình khả thi để xếp hạng các trường ĐH Việt Nam.

Theo đó, các trường ĐH sẽ được phân chia thành ba nhóm trường: các trường có đào tạo đến tiến sĩ, đào tạo đến thạc sĩ và đào tạo đến trình độ ĐH. Các trường sẽ được xếp hạng cùng nhóm theo hai lĩnh vực là giảng dạy và nghiên cứu. Ngoài ra, tất cả các trường ĐH cũng sẽ được xếp hạng chung theo từng lĩnh vực rồi tổng hợp lại thành một bảng xếp hạng chung. Việc xếp hạng sẽ căn cứ theo bảy tiêu chí đối với từng lĩnh vực giảng dạy và nghiên cứu khoa học.

Bà Nga cho biết trung tâm sẽ tiến hành thu thập số liệu để triển khai xếp hạng các trường ĐH ngay trong năm 2008 và chỉ xếp hạng đối với các trường ĐH đã có sinh viên tốt nghiệp từ năm 2007 trở về trước. Bảng xếp hạng này dự kiến sẽ được ĐH Quốc gia Hà Nội công bố vào đầu năm 2009.

Đây là lần đầu tiên các trường ĐH Việt Nam được xếp hạng. Hiện Bộ GD-ĐT mới chỉ đang tiến hành kiểm định, đánh giá chất lượng đối với các trường ĐH. Dự kiến đến năm 2009 mới có những trường ĐH đầu tiên của Việt Nam có thể công bố kết quả kiểm định chất lượng.

Thế Khương (tổng hợp)