Đòn đau của bưởi Năm Roi

Ông Lê Văn Hoà, chủ 5.000m2 vườn trồng bưởi ở cù lao Bình Hoà Phước, huyện Long Hồ, Vĩnh Long, ngao ngán: “Tui có gần 10 tấn trái, hôm đầu tháng 10, thương lái vô trả 5.000đ/kg, bưởi của tui chưa chín. Bây giờ kêu bán 4.000đ/kg hổng ai mua. Dân mua bưởi ra giá 3.000đ/kg loại một, bưởi xô chỉ còn 1.500đ, 2.000đ/kg, không bán thì thôi”.

Miệt vườn các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Vĩnh Long, Cần Thơ, Sóc Trăng… hiện có hàng chục ngàn hecta đất chuyên trồng bưởi Năm Roi, loại cây một thời được tôn vinh là “cây xoá đói giảm nghèo”. Nhưng hai năm nay nhà vườn gọi bưởi Năm Roi là “cây khổ tâm” vì không bán được trái. Ông Trần Văn Long ở Mỏ Cày, Bến Tre, cho biết chưa năm nào giá mua bưởi lại xuống thấp như năm nay. “Nếu bán bưởi với giá 5.000đ/kg, nhà vườn mới huề vốn. Nhưng giờ có ai hỏi mua giá 2.000 – 3.000đ/kg cũng phải bán, không thì để bưởi chín rụng đầy vườn”, ông Long nói. Ở xã Mỹ Hoà, thị xã Bình Minh, vùng trồng chuyên canh bưởi Năm Roi nổi tiếng nhất tỉnh Vĩnh Long với 1.375ha, dù đã thành lập được hợp tác xã sản xuất, tiêu thụ bưởi Năm Roi nhưng không cứu nổi nhà vườn. Hợp tác xã chỉ có khả năng bao tiêu cho 24ha bưởi sản xuất theo tiêu chuẩn chất lượng toàn cầu Global GAP với giá 4.500đ/kg bưởi xô, 7.000đ/kg bưởi loại một.
Ông Trần Văn Sang, chủ nhiệm hợp tác xã Mỹ Hoà, cho biết năm nay bưởi rớt giá thảm hại vì nhu cầu tiêu thụ trong nước có giới hạn, trong khi nguồn cung quá lớn do trúng mùa. Riêng bưởi sản xuất theo tiêu chuẩn Global GAP, giá vẫn thấp do không cạnh tranh lại bưởi Trung Quốc trên thị trường xuất khẩu. “Một ký bưởi Trung Quốc sang đến thị trường Anh giá chỉ có 0,73 USD, trong khi bưởi Năm Roi Bình Minh giá lên đến 1 USD/kg”, ông Sang cho biết.

Thạc sĩ Nguyễn Việt Hoa, chủ tịch hội làm vườn huyện Cái Bè, Tiền Giang, nói lâu nay có một thực trạng là ngành nông nghiệp luôn khuyến khích nhà vườn trồng cây này, nuôi con nọ, nhưng để mặc họ “tự bơi” đi tìm thị trường tiêu thụ. Khi nông sản ế ẩm không bán được thì ngành nông nghiệp phủi tay, đổ trách nhiệm cho nhà vườn là do chạy theo phong trào.

Ông Đàm Văn Hưng, chủ vựa trái cây Hương Miền Tây chuyên xuất khẩu bưởi da xanh, bưởi Năm Roi ở huyện Mỏ Cày Bắc, Bến Tre, cho biết trước đây mỗi ngày mua vào gần chục tấn bưởi Năm Roi, nhưng giờ chỉ mua 1 – 2 tấn là hết mức. Bưởi trúng mùa nhưng tỷ lệ trái đủ tiêu chuẩn xuất khẩu chỉ đạt chừng 30%.“Trong lúc bưởi Năm Roi rớt giá thảm hại thì bưởi da xanh đang hút hàng, giá thu mua xuất khẩu 25.000đ/kg, bán nội địa 23.000đ/kg. Ông Hưng cho rằng, nhiều nhà vườn đang ào ào đốn bỏ bưởi Năm Roi để trồng bưởi da xanh, chắc chắn sẽ có lúc bưởi da xanh sẽ lâm cảnh được mùa, rớt giá như bưởi Năm Roi.

bài và ảnh Hùng Anh/SGTT