Câu chuyện về tỉ phú giàu nhất Iceland

Với tổng tài sản được đánh giá là 1,4 tỉ USD, Thor Bjorgolfsson chỉ có vị trí thấp trong bảng xếp hạng của Forbes. Thế nhưng đây là tài sản khổng lồ với người Iceland khi GDP của cả nước này chỉ là 8,7 tỉ USD. Tính ra một mình Thor Bjorgolfsson có thể mua được 16% tổng sản phẩm hàng hóa và dịch vụ trong năm của cả nước ông.

Người ta biết đến kinh tế của quốc đảo Iceland với 300.000 dân sống chủ yếu vào nghề đánh bắt cá và dịch vụ cho các tàu đánh cá. Tuy nhiên, thời gian gần đây, ngành kinh tế sống còn của là quốc đảo này đang có xu hướng đi xuống một cách trầm trọng.

Cảng cá quan trọng nhất tại Reykjavik, thủ đô của Iceland đã trở nên buồn tẻ từ mấy năm nay. Các tàu đánh cá chọn các cảng châu Âu khác thuận lợi hơn, gần với thị trường hơn.

Những người Iceland có tiền không thấy cơ hội đầu tư trong nước đã tìm cách đầu tư ra nước ngoài. Chỉ trong vòng mấy năm một làn sóng đầu tư qui mô khá lớn của người Iceland vào Anh, Đan Mạch, Thuỵ Điển, các nước Đông Âu khác đã diễn ra. Hơn 2 tỉ Euro, bằng 25% GDP cả nước đã được đầu tư vào ngân hàng của Đan Mạch, hàng không Anh, trung tâm thương mại của Thuỵ Điển hay công ty viễn thông của Séc.

Rất nhiều nhà đầu tư đã thành công và trở nên giàu có. Và người thành công nhất trong số họ chính là Thor Bjorgolfsson.

Lời thề làm lại cơ đồ cho cha

Thor Bjorgolfsson sinh năm 1967. Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống kinh doanh từ nhiều đời, có gốc gác từ Đan Mạch và có tiếng tăm nhất định tại Iceland. Họ kinh doanh vận tải đường biển. Đến đời cha của Thor Bjorgolfsson đã sở hữu một phần lớn cổ phần của tập đoàn vận tải đường biển Hafskip.

Vào cuối những năm 70, đầu những năm 80 của thập kỷ, Hafskip là tập đoàn vận tải lớn nhất của Iceland và có ảnh hưởng nhất định đến kinh tế nước này. Chính vì vậy những rủi ro trong kinh doanh của Hafskip vào cuối những năm 80 trở thành sự kiện gây chấn động nước này.

Ban lãnh đạo tập đoàn trong đó có cha của Thor Bjorgolfsson bị qui kết nhiều tội danh gây thiệt hại nặng nề cho Hafskip. Ông bị kết án 12 tháng tù. Và phần lớn tài sản bị mất hết. Quả là một thảm hoạ với gia đình Bjorgolfsson, cả về kinh tế lẫn danh tiếng.

Thor Bjorgolfsson năm đó mới 19 tuổi, khi ông mới bắt đầu bước chân vào giảng đường đại học, chuyên về lĩnh vực tài chính. Ngay từ lúc đó máu kinh doanh và niềm kiêu hãnh về truyền thống gia đình trong Thor Bjorgolfsson lại trỗi mạnh hơn bao giờ hết. Chàng sinh viên trẻ Thor Bjorgolfsson thề quyết tâm xây dựng lại cơ nghiệp của cha, lấy lại uy tín và truyền thống kinh doanh của gia đình mình.

Thor Bjorgolfsson bắt đầu kinh doanh từ năm 1991, sau khi tốt nghiệp đại học tài chính tại NewYork. Cha con Thor Bjorgolfsson gây dựng sự nghiệp từ đầu gần như từ tay trắng. Chỉ hơn 10 năm sau Thor Bjorgolfsson đã thực hiện lời thề năm xưa một cách ngoạn mục.

Cha của Thor, ông Bjorgolfur Bjorgolfsson, vốn dĩ là nhà kinh doanh lọc lõi với bao kinh nghiệm trên thương trường cũng không ngờ con trai mình đã trưởng thành như vậy. Tổng tài sản trên 1 tỉ USD cũng là quá lớn với một doanh nhân đã từng là đại gia nhiều tham vọng như ông.

Con hơn cha là nhà có phúc, ông nghĩ vậy và luôn hỗ trợ con trai trong sự nghiệp kinh doanh của gia đình Bjorgolfsson.

Đổi đời từ xưởng nước ngọt

Sau biến cố, ông Bjorgolfur Bjorgolfsson sau đó phải giải nghệ lĩnh vực kinh doanh đường biển. Để kiếm sống ông xin làm quản lí cho một xưởng nước ngọt của hãng Pharmaco.

Năm 1991, con trai Thor Bjorgolfsson cũng về đấy làm cùng cha với vị trí quản lý tài chính. Lúc này họ chỉ là người làm thuê nhưng hai cha con Thor Bjorgolfsson vẫn nung nấu quyết tâm kinh doanh bằng mọi cách. Thor Bjorgolfsson lăn lộn trên thương trường và trở nên tinh quái không kém cha ông trước kia. Là chuyên gia tài chính, ông đã tìm mọi cơ hội để đầu tư kinh doanh.

Thế nhưng chỉ mỗi quyết tâm không chưa đủ. Thor Bjorgolfsson vừa thiếu vốn lại thiếu cả cơ hội thị trường. Thế rồi vào một ngày, một cơ hội kinh doanh đã đến và cha con Thor Bjorgolfsson đã quyết đoán một cách liều lĩnh để đón nhận cơ hội này. Khi đó công ty Pharmaco thay toàn bộ dây chuyền sản xuất nước ngọt đang có bằng một dây chuyền khác hiện đại. Và hai bố con Thor Bjorgolfsson quyết định chấm dứt quãng thời gian làm quản lý thuê kiếm sống.

Khi đó Thor Bjorgolfsson chưa hẳn nghĩ đến chuyện làm giàu và trở thành tỉ phú mà chỉ có mong muốn được tự lập kinh doanh. Hệ thống dây chuyền sản xuất nước ngọt cũ được bán với giá khá rẻ nhưng nhà cũng chẳng đủ tiền mua. Thế nhưng may mắn đã đến khi Bjorgolfsson cha đã tìm được một người bạn là Ingimarsson cùng tham gia kinh doanh.

Và địa chỉ đầu tư của Thor Bjorgolfsson là một nơi hết sức táo bạo và bất ngờ. Đó là một vùng ngoại ô của St.

Petersburg, ở phía đông bắc của nước Nga xa xôi. Ý tưởng bất ngờ đó đã đến với Thor Bjorgolfsson khi ông thấy đây sẽ là một thị trường khổng lồ và có lợi thế nhân công rẻ. Thor Bjorgolfsson trở thành một nhà đầu tư nước ngoài tại Nga từ đấy.

Với dây chuyền sản xuất cũ mang từ Iceland, ông sản xuất nước ngọt theo li-xăng với Pepsi. Sản phẩm làm ra được tiêu thụ ngay trên thị trường Nga. Có thể nói đây là những năm vô cùng vất vả khi thị trường và xã hội Nga biến động từng ngày. Rất nhiều điều kiện khó khăn và khắc nghiệt mà Thor Bjorgolfsson phải vượt qua. Quan trọng nhất là Thor Bjorgolfsson đã khéo léo để giữ được quan hệ tốt với chính quyền địa phương.

Tại một thị trường mà nhu cầu về rượu bia gần như vô hạn ở nước Nga, Thor Bjorgolfsson đã nghĩ ngay đến việc sản xuất bia chai. Với thuận lợi về thị trường và đặc biệt với nhân công rất sẵn và rẻ, sản phẩm bia của Thor Bjorgolfsson bán rất chạy.

Từ một dây chuyền sản xuất bia, Thor Bjorgolfsson đã mở rộng thành cả một nhà máy bia khá lớn. Đồng thời với việc sản xuất, Thor Bjorgolfsson cũng đã hình thành nên một thị trường và hệ thống phân phối bia nước ngọt rộng khắp nhiều vùng nước Nga.

Không chỉ một loại mà nhiều loại nước ngọt và bia khác nhau được Thor Bjorgolfsson sản xuất tung ra thị trường. Người dân thành Saint Petersburg vẫn coi bia Botschkaror do nhà máy bia của Bjorgolfsson sản xuất là một trong những loại bia cao cấp nhất mà người dân ở đây có thể thưởng thức.

Không dừng lại ở các sản phẩm bia và nước ngọt, Thor Bjorgolfsson còn phát hiện thấy nhiều sản phẩm khác có thể sản xuất và tiêu thụ tại Nga. Ông đã rất nhạy bén khi quyết định sản xuất alcopop - một loại rượu hoa quả rất được ưa chuộng.

Không có được công nghệ, Thor Bjorgolfsson đã liên doanh với một công ty sản xuất rượu của Nga là công ty Bravo. Sản phẩm rượu hoa quả đóng chai này của Bjorgolfsson đã được thị trường đón nhận một cách nồng nhiệt bất ngờ.

Hơn nữa, suốt gần 10 năm sản xuất và kinh doanh bia, nước giải khát đã chứng tỏ Thor Bjorgolfsson là nhà marketing rất tài. Ông đánh trúng vào thị hiếu của khách hàng. Ông không tiếc tiền để quảng cáo rầm rộ và thường xuyên đối với các sản phẩm đồ uống của mình. Doanh thu bán hàng của Thor Bjorgolfsson nhờ đó tăng trưởng liên tục và lên tới hàng chục triệu USD mỗi năm.

Thành công khá bất ngờ của Thor Bjorgolfsson đã không qua mắt được các đại gia đến sau. Rất nhiều tập đoàn sản xuất bia và nước ngọt nhòm ngó muốn mua lại nhà máy của Thor Bjorgolfsson. Đàm phán nhiều lần với nhiều đối tác, cuối cùng thì ông đã đồng ý bán nhà máy của mình cho tập đoàn bia Heineken của Hà Lan. Lại một quyết định rất đúng đắn của Thor Bjorgolfsson khi ông được nhận một khoản tiền lên tới 400 triệu USD.

Nhà đầu tư tài chính lọc lõi

Với một số vốn khổng lồ trong mơ, Thor Bjorgolfsson quay trở lại quê hương Iceland. Ông quyết định trở thành nhà đầu tư tài chính với những kiến thức đã học khi còn ở NewYork. Thor Bjorgolfsson lập một tập đoàn đầu tư mang tên Samson Holding.

Và lĩnh vực đầu tư đầu tiên mà Thor Bjorgolfsson để ý tới là lĩnh vực ngân hàng. Và ngân hàng Islandesbanki nổi tiếng nhất của Iceland đã lọt vào tầm ngắm của đại gia Thor Bjorgolfsson. Đây là ngân hàng lâu đời nhất của đất nước này với hơn 100 năm tuổi. Islandesbanki cũng là ngân hàng thương mại lớn thứ hai tại Iceland với thị phần chiếm tới 30% và tổng tài sản gần bằng 10 tỉ USD.

Cùng với một đối tác khác, Samson Holding đã nắm quyền chi phối khi sở hữu tới 45% vốn của ngân hàng. Và vị chủ tịch Hội đồng quản trị của Islandesbanki không phải ai xa lạ mà chính là ông bố của Thor Bjorgolfsson.

Thor Bjorgolfsson cũng nổi danh bởi giỏi quan hệ. Những năm lăn lộn tại thị trường Nga xa xôi với một tình hình xã hội khá phức tạp đã đem lại cho ông rất nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là về quan hệ xã hội, quan hệ với quan chức và chính quyền địa phương. Không ít nguồn tin nói rằng nhờ những mối quan hệ tương tự như thế này mà Thor Bjorgolfsson chỉ phải mất có 140 triệu USD khi mua cổ phiếu để kiểm soát ngân hàng này.

Gia đình Bjorgolfsson vốn xuất thân từ kinh doanh vận tải biển và dường như Thor Bjorgolfsson lại đang có ý định quay trở lại ngành kinh doanh này. Từ cuối năm 2003 ông đã mở chiến dịch mua gom cố phiếu của Eimskip là hãng vận tải biển lớn nhất Iceland. Hơn 10 triệu USD đã được Thor Bjorgolfsson bỏ ra trực tiếp hay thông qua tập đoàn đầu tư tài chính Samson Holding.

Kết quả là hiện nay ông đã có thể chi phối đáng kể vào Eimskip khi sở hữu tới 8% số cổ phần của công ty vận tải biển này. Thor Bjorgolfsson chuyển sang sống tại London. Ngoài lợi thế về thuế, Thor Bjorgolfsson còn thấy nhiều lợi thế kinh doanh khác. London là trung tâm tài chính số 1 châu Âu nhưng đồng thời lại không quá xa Rekjavik.

Thor Bjorgolfsson là một người rất quyết đoán và nhạy cảm với các cơ hội kinh doanh. Tuy nhiên khi nói về điều đó thì ông lại khiêm tốn cho rằng những tính cách đó là của tất cả người Iceland nói chung: “Người Iceland chúng tôi là những con người của hành động, chúng tôi quyết định rất nhanh và cũng rất nhanh chóng biến một cơ hội kinh doanh thành hiện thực”.

Bên cạnh đó, Thor Bjorgolfsson còn là đại cổ đông của tập đoàn dược phẩm Actavis với gần 40% số cổ phiếu, được ước tính trị giá trên 700 triệu USD. Đây là một trong những tập đoàn dược phẩm hàng đầu của châu Âu. Để thực hiện các hoạt động đầu tư vào cổ phần một cách hiệu quả, Thor Bjorgolfsson đã cho thành lập công ty đầu tư Burdars.

Mới đây, Thor Bjorgolfsson đã gây chấn động giới tài chính quốc tế khi chỉ trong vòng có vài tuần đã tăng cổ phần của ông tại ngân hàng đầu tư Carnegie của Thuỵ Điển lên 20%. Càng ngày Thor Bjorgolfsson càng mở rộng đầu tư ra các thị trường nước ngoài. Hiện Thor Bjorgolfsson đang sở hữu nhiều cổ phần của nhiều công ty viễn thông, điện thoại di động tại các nước Nam và Đông Âu như Bulgari, Cộng hòa Séc.

Hà Linh (Theo Vneconomy)