Phố biển Nha Trang

Phía Bắc sông Cái gồm các xã Vĩnh Lương, Vĩnh Phương, Vĩnh Ngọc và khu vực Đồng Đế gồm các phường Vĩnh Phước, Vĩnh Hải, Vĩnh Hoà, Vĩnh Thọ.

Phía Nam sông Cửa Bé là xã Phước Đồng với địa danh "Chiến khu Đồng Bò" và một vùng lý tưởng cho du lịch trong tương lai là rừng dừa sông Lô.

Trung tâm Nha Trang nằm giữa hai con sông, gồm khu vực nội thành với các phường Xương Huân, Vạn Thanh, Vạn Thắng, Phương Sài, Phương Sơn, Ngọc Hiệp, Phước Tiến, Phước Tân, Phước Hoà, Tân Lập, Lộc Thọ, Phước Hải, Phước Long, Vĩnh Trường, Vĩnh Nguyên và các xã ngoại thành phía tây gồm Vĩnh Hiệp, Vĩnh Thái, Vĩnh Thạnh, VĩnhTrung.

Nha Trang có 19 hòn đảo, với trên 2.500 hộ và khoảng 15.000 người sống trên các đảo. Đảo lớn nhất là Hòn Tre rộng 36km2 nằm che chắn ngoài khơi khiến cho vịnh Nha Trang trở nên kín gió và êm sóng.

Nha Trang cách Thủ đô Hà Nội 1.278km, cách thành phố Hồ Chí Minh 448km, Cố đô Huế 630km, Phan Rang 105km, Phan Thiết 260km, Cần Thơ 620km.

Nha Trang có nhiều danh lam thắng cảnh nổi tiếng và là một trung tâm du lịch lớn của cả nước. Ở Nha Trang có nhiều trường đại học, học viện, viện nghiên cứu, các trường cao đẳng, trường day nghề, các trung tâm triển khai các tiến độ kỹ thuật chuyên ngành đã biến nơi đây thành một trung tâm khoa học - đào tạo của cả vùng Nam Trung bộ.

Truyền thuyết rằng: ngày xưa nơi đây toàn nhà tranh vách đất, duy nhất có ngôi nhà của bác sĩ Alexandre Yersin người Pháp xây bằng gạch, lợp ngói, quét vôi trắng toát. Một lần có chiếc tàu lớn của ngoại quốc đi ngang qua cửa biển Cù Huân (cửa Lớn Nha Trang) thấy đất liền, viên chỉ huy hỏi xứ gì? Viên thông ngôn thấy nhà Bác sỹ Yersin trắng liền đáp 'Nhà Trắng". Viên chỉ huy ghi vào bản đồ. Vì tiếng nước ngoài không có dấu nên phát âm là "Nha Trang" Trong Phủ biên tạp lục (1776) của Lê Quý Đôn đã có nhiều tên gọi Nha Trang như "đầm Nha Trang, dinh Nha Trang, nguồn Nha Trang, đèo Nha Trang

Đặc sản nổi tiếng: Ngoài các sản vật biển, Nha Trang có nước yến/yến sào (hay tổ chim yến được chúng làm từ nước dãi của mình) và nem nướng Ninh Hòa. Ngoài ra, nói đến các món dân dã Nha Trang còn nổi tiếng qua món bún cá hay bánh căn. Với món bánh canh Nha Trang thì không giống với bất kỳ ở một địa phương nào khác, nước lèo được làm từ chất ngọt của cá cộng với bột bánh canh tạo nên một hương vị khó quên. Ngoài ra tại Nha Trang còn có bong bóng cá , vi cá , nước mắm , khô cá thu được xếp vào loại ngon . Hải sản Nha Trang đa dạng và phong phú với rất nhiều loại và vô số những món ăn khác nhau , nổi tiếng có món nhum - còn gọi là cầu gai hay nhím biển ăn sống với cải bẹ xanh .

Tháp Bà Po Nagar : Po Nagar hay Tháp Bà là ngôi đền nằm trên đỉnh một ngọn đồi nhỏ cao khoảng 50 mét so với mực nước biển, ở cửa sông Cái (sông Nha Trang) tại Nha Trang, cách trung tâm thành phố khoảng 2 km về phía bắc, nay thuộc phường Vĩnh Phước. Tên gọi "Tháp Po Nagar" được dùng để chỉ chung cả công trình kiến trúc này, nhưng thực ra nó là tên của ngọn tháp lớn nhất cao khoảng 23 mét. Ngôi đền này được xây dựng trong thời kỳ đạo Hindu (Ấn Độ giáo) đang cường thịnh khi Chăm pa trong giai đoạn có tên gọi là Hoàn Vương Quốc, vì thế tượng nữ thần có hình dạng của Umar, vợ của Shiva.

Truyền thuyết rằng: Nữ vương Po Nagar - còn gọi là Yan Pu Nagara, Po Ino Nagar hay Bà Đen (nguời Việt Nam gọi là Thiên Y Thánh Mẫu Ana) - là vị nữ thần được tạo nên bởi áng mây trời và bọt biển, người tạo dựng ra trái đất, sản sinh gỗ quí, cây cối và lúa gạo. Bà có 97 chồng, trong đó chỉ một mình Po Yan Amo là người có uy quyền và được tôn trọng hơn cả. Bà có 38 người con gái, tất cả đều hóa thân thành nữ thần, trong đó có ba người được người Chăm chọn làm thần bảo vệ đất đai và còn thờ phụng cho tới ngày nay: Po Nagar Dara, nữ thần Kauthara (Khánh Hòa); Po Rarai Anaih, nữ thần Panduranga (Ninh Thuận) và Po Bia Tikuk, nữ thần Manthit (Phan Thiết).

Tương truyền, tượng bà Thiên Y Thánh Mẫu Ana theo tín ngưỡng phồn thực của người Chăm, không có quần áo. Po Nagar hiện nay được người Việt Nam sử dụng, nhưng đã cho nữ thần ăn mặc theo kiểu Phật. Ngôi đền này cũng nổi tiếng đối với các du khách.

Để tìm hiểu thêm về ảnh hưởng tôn giáo của vị nữ thần này, có thể xem thêm "The Vietnamization of Po Nagar" của Nguyễn Thế An, trong loạt bài giảng về quá khứ Việt Nam, được chỉnh sửa bởi K.W. Taylor và John K. Whitmore, chương trình Đông Nam Á, Đại học Cornell, Ithaca, NY 1995.

Phố Tây ở Nha Trang: Nằm bên cạnh bờ biển Nha Trang có một khu phố nhỏ ven theo các con đường Hùng Vương, Trần Phú, Biệt Thự, Trần Quang Khải, Nguyễn Thiện Thuật... Nó không quá ồn ào, nhộn nhịp nhưng tập trung đông khách du lịch nước ngoài và người nước ngoài sinh sống tại Nha Trang.

Phố Tây ở Nha Trang tuy không sầm uất và ồn ào như Phố Tây Phạm Ngũ Lão ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhưng lại mang những nét đặc trưng riêng. Con đường hẹp của khu Quân Trấn đã được mở rộng, với những dãy hàng, quán mang tên tây, Việt lẫn lộn. Mỗi quán ăn đều mang một cái tên, một quốc tịch khác nhau, với nhiều màu sắc văn hóa, từ Á đến Âu đã tạo nên một khu phố Tây rất Nha Trang.

Để có thể sống dễ dàng hơn giữa một cộng đồng người Việt, người nước ngoài ở khu phố Tây này hầu hết trang bị cho mình một vốn tiếng Việt kha khá, thậm chí có người nói rất sõi. Họ còn có một cái tên Việt Nam do những người bạn, những người hàng xóm Việt đặt cho, và họ rất thích cái tên rất Việt ấy.

Hiện nay cùng sự phát triển mạnh mẻ của nền du lịch tại Nha Trang, khu phố Tây đang trở thành quê hương thứ 2 của những người nước ngoài chọn Nha Trang làm nơi sinh sống và làm việc.

Vịnh Nha Trang : Vịnh Nha Trang có diện tích khoảng 507km² bao gồm 19 hòn đảo lớn nhỏ, trong đó Hòn Tre là đảo lớn nhất, với diện tích 3.250 ha; đảo nhỏ nhất là Hòn Nọc chỉ khoảng 4 ha. Vịnh có khí hậu hai mùa rõ rệt Mùa khô kéo dài từ tháng giêng đếntháng 8, mùa mưa từ tháng 9 đến tháng 12; nhiệt độ bình quân hàng năm là 26⁰C; nóng nhất 39⁰C, lạnh nhất 14,4⁰C.

Về mặt sinh thái, vịnh Nha Trang là một trong những hình mẫu tự nhiên hiếm có của hệ thống vũng, vịnh trên thế giới bởi nó có hầu hết các hệ sinh thái điển hình, quý hiếm của vùng biển nhiệt đới. Đó là hệ sinh thái đất ngập nước, rạn san hô, rừng ngập mặn, thảm cỏ biển, hệ sinh thái cửa sông, hệ sinh thái đảo biển, hệ sinh thái bãi cát ven bờ. Đặc biệt khu vực Hòn Mun của Vịnh Nha Trang có đa dạng sinh học cao nhất với 350 loài rạn san hô chiếm 40% san hô trên thế giới

Trong số các đảo trong vịnh có nhiều đảo là các thắng cảnh nổi tiếng như:

Hòn Nhiểu (còn gọi đảo Bồng Nguyên) nơi có Thủy Cung Trí Nguyên với những sinh vật biển kỳ lạ. Cách hồ là bãi sỏi đủ màu, đủ dáng, trải thành từng lớp trên bờ thay cho cát trắng

Hòn Mun với những hang động hiểm trở, đá trên đảo có màu đen tuyền như gỗ mun nhưng bãi tắm lại được lát bằng đá trắng. Dưới đáy biển ven đảo là rừng san hô bạt ngàn với nhiều sinh vật biển kỳ lạ. Hòn Mun là khu bảo tồn biển đầu tiên của Việt Nam

Hòn Tằm với những bãi tắm tô điểm bằng những đá vân màu sặc sỡ trắng, xanh, nâu, đen... Dọc bãi tắm là bóng mát của những hàng cây ăn quả bao gồm xoài, mít, sa-pô-chê... Phía sau đảo này có một hang đá rất đặc biệt, kỳ bí mới được ngành du lịch phát hiện và đưa vào khai thác. Đó là hang Dơi, nơi có rất nhiều đàn dơi cư trú trên những vách đá cheo leo ở độ cao 60m.

Hòn Tre là đảo lớn nhất trong vịnh với bãi cát trắng trải dài mênh mông, nước biển ở đây xanh biết. Đi về phía cuối bãi là những làng chài nho nhỏ.Trên đảo có hiện có nhiều dự án du lịch như Khu du lịch Con sẻ tre, Vinpearlland, Công viên văn hóa Hòn Tre, Khu du lịch sinh thái Bãi Sỏi...

Hòn Chồng-Hòn Vợ là những quần thể đá lớn với đủ loại hình thù, xếp chồng lên nhau chạy từ bờ cao xuống biển

Hòn Nội (Đảo Yến) có bãi cát đẹp nhưng ít dùng cho du lịch chủ hoạt động chủ yếu trên đảo là khai thác Yến sào

Ngoài ra trong vịnh còn rất nhiều danh lam thắng cảnh khác

Chạy dọc theo các đảo là bờ biển Nha Trang dài khoảng 7km, trải dài từ xóm Cồn đến cảng Cầu Đá. Là những bãi tắm lý tưởng ấy là bãi tắm nằm trên đoạn đường Trần Phú. Đó là một con đường rất đẹp nằm lượn theo bờ biển với rất nhiều ngôi biệt thự xinh xắn, những khách sạn cao cấp, nhà hàng sang trọng nối liền nhau. Xen vào đó là một hệ thống dịch vụ gồm bưu điện, nhà bảo tàng, thư viện, câu lạc bộ, các cửa hàng bán đồ lưu niệm.

Thủy cung Trí Nguyên1: Ðảo Cá ở Nha Trang còn có tên thông dụng là Hòn Miễu, đảo Bồng Nguyên. Hòn Miễu là đảo gần bờ nhất trong số các hải đảo ở Nha Trang, chỉ mất hai mươi phút bằng thuyền máy là đến nơi. Trên đảo có hai địa điểm du ngoạn thú vị là hồ cá Trí Nguyên và bãi tắm Bãi Sỏi. Hòn Miễu có hai địa điểm du ngoạn thú vị là hồ cá Trí Nguyên và bãi tắm Bãi Sỏi. Ðây là một quần thể san hô nhô lên từ biển cả, xa trông như một chú rùa biển đang nô đùa giữa biển khơi. Trên đảo có nhiều hồ được xây dựng công phu và đẹp mắt. Công trình được xây từ năm 1971. Hồ được ngăn bằng hệ thống kè đá san hô đủ cao để mực nước trong hồ bao giờ cũng ngang với mực nước biển. Giữa các hồ cá là những lối đi rộng được lát bằng đá núi hoặc bê-tông. Phần lớn các hồ cá có diện tích 150 - 200 m2. Hồ lớn nhất và nuôi nhiều loại cá nhất rộng đến 3 ha. Chung quanh hồ, dọc theo đường đi còn trồng nhiều loại cây như sứ trắng, hoàng lan, phi lao, bàng lá tròn... Dưới những tán lá là ghế đá để du khách ngồi ngắm nhìn những bầy cá bơi lội tung tăng dưới nước. Nếu tính từ bờ đi vào, hồ cá đầu tiên là nơi nuôi đủ các loại cá quen thuộc như cá thu, cá ngừ, cá nục, cá đuối... ẩn mình trong hang đá là những chú mực, tôm hùm khổng lồ, có con nặng đến 3 kg, hai chiếc càng cực lớn huơ ra ngoài. Hồ thứ hai nhỏ hơn hồ đầu, cá cũng nhỏ hơn nhưng thuộc loại đắt tiền nhất. Ðó là các loại cá cảnh với đủ mầu sắc độc đáo. Một con cá to cỡ bàn tay, có mầu đỏ như ráng chiều với cái tên nghe thật lạ tai "thủy trung tiên" có bộ râu mép dài gấp năm lần bề dài thân của nó, bán với giá 100.000 đồng mỗi con. Loài "công chúa thủy cung" chỉ to bằng ba ngón tay, dài chừng 15 cm, vảy trên lưng có mầu cầu vồng bảy sắc, mỗi con giá 300.000 - 500.000 đồng tùy theo mùa và sở thích người chơi. Hồ thứ ba có thể nói là hồ độc đáo nhất. Ðây là hồ nuôi đồi mồi, rùa biển. Có những con rùa nặng hơn 100 kg và lớp mai trên lưng có đường kính 1,5 m phủ đầy rong rêu, sò ốc bám vào. Du khách chỉ cần ngồi trên kè đá dùng đôi chân khuấy nhẹ mặt nước hay thả vài mẩu bánh mì là có thể nhìn thấy cả một đàn đồi mồi hay rùa biển tụ lại. Hồ thứ tư rộng mênh mông, tiếp giáp với chân đồi và bãi biển. Hồ này nuôi đủ loại cá biển từ loại nhỏ xíu như cá cơm cho đến loại cá nặng vài ba tạ. Ðây là hồ cá mà trẻ con ưa thích nhất bởi những bầy cá gỗ được đẩy tới bằng sức đạp. Cả người lớn cũng thích ngồi lên đó, đạp ra giữa hồ để ngắm nhìn thỏa thích đủ loại cá nhởn nhơ bơi lội dưới nước. Còn muốn thưởng thức món cá mà mình ưa thích, du khách chỉ cần yêu cầu hướng dẫn viên, họ sẽ dùng chiếc vợt vớt lên những chú cá đã chọn rồi đem làm món ngay tại chỗ, do những đầu bếp giỏi phục vụ với giá cả phải chăng. Du khách còn có thể tham quan thế giới thủy cung gọi là "thủy cung Trí Nguyên". Ðây cũng là một điểm hấp dẫn vì được xây dựng theo mô hình một con tàu hóa thạch dài 60 m, cao 30 m nằm dưới biển, ven bờ hải đảo, đứng từ xa cũng có thể nhìn rõ thủy cung này. Ngoài ra, du khách chớ bỏ qua thắng cảnh Bãi Sỏi, nằm cách hồ cá Trí Nguyên chừng vài trăm mét bằng cách băng ngang qua đảo. Gọi là Bãi Sỏi vì bãi tắm ở đây không hề có cát mà chỉ thấy toàn sỏi đá, tròn vo, nhẵn thín từ bờ chạy ra biển nước trong xanh nhìn thấy đáy. Bãi Sỏi còn giữ được nguyên vẻ hoang sơ, trước mặt là biển, sau lưng là khu rừng nguyên sinh với nhiều đại thụ và dây leo chằng chịt. Ðảo Cá Nha Trang là điểm du lịch sinh thái lý tưởng và là một bảo tàng sinh vật biển hấp dẫn. Mỗi năm, đảo Cá đón nhận đến hàng trăm nghìn khách du lịch trong và ngoài nước đến đây tham quan, nghỉ ngơi và tắm biển

Chùa Từ Vân: Được xây dựng từ năm 1968, trải qua những biến cố lịch sử của đất nước trong những năm tháng chiến tranh, chùa Từ Vân không chỉ là chốn tu hành thanh tịnh của các nhà sư, mà đã trở thành những danh lam thắng cảnh, thu hút đông đảo phật tử và du khách tham quan đến từ nhiều vùng miền của đất nước. Chùa Từ Vân nằm trên địa bàn thị xã Cam Ranh, cách trung tâm thành phố Nha Trang khỏang 60km. Cũng như các chùa nổi tiếng khác như: Chùa Long Sơn ở Nha Trang, chùa Giác Hải ở Vạn Ninh, ngôi chùa Từ Vân Đây là một trong những ngôi chùa nổi tiếng, là những điểm du lịch văn hóa trong tỉnh Khánh Hòa. Một trong những điểm độc đáo của Chùa Từ Vân Cam Ranh thu hút khách thập phương là cảnh quan của chùa, một ngôi chùa mang đầy phong vị của biển cả. Đó là các kiến trúc tòa tháp, vườn hoa, đều được xây dựng từ những viên đá san hô và những vỏ sò, vỏ ốc. Cảnh quan ở đây tạo nên một không gian yên bình và lạ mắt, đối với thú thưởng ngoạn của du khách, khi ngắm nhìn các công trình tòa tháp, do tự tay các nhà sư thiết kế và xây dựng nên. Kiến trúc. Khi bước vào chùa Từ Vân, du khách sẽ có một cảm nhận rằng, bất cứ nơi nào cũng có những họa tiết, những hình tượng, được trang trí bằng san hô, vỏ sò, vỏ ốc, đặc biệt là Tháp Bảo Tích, một công trình khá công phu do các nhà sư ở chùa xây dựng nên. Do đó cái tên Chùa Óc được người dân nơi đây dùng nhiều hơn để nói về chùa Từ Vân ở Cam Ranh. Tháp Bảo Tích được xây dựng từ năm 1995. Nhưng để hòan thành, các nhà sư ở chùa phải mất 5 năm xây dựng, từ việc thiết kế, thu gom và mua nguyên vật liệu, đến việc xây cất tòa tháp, với độ cao 39m. Điều đặc biệt là với độ cao của một tòa tháp như thế, các nhà sư ở đây không có sự hỗ trợ của các máy móc, thiết bị chuyên dụng trong ngành xây dựng, tất cả đều làm thủ công, sự dẻo dai và bền bỉ của sức người. Theo chủ ý của Hòa thượng Thích Thông Anh, trụ trì chùa Từ Vân thì làm công trình này vừa để rèn luyện khí lực, trí lực, thể lực, tâm lực cho các nhà sư, vừa tạo ra một công trình lạ mắt, hấp dẫn do du khách thập phương khi đến vãng cảnh chùa. Bên cạnh tháp Bảo tích, du khách khi đến tham quan chùa Từ Vân không thể nào bỏ qua hành trình xuống 18 tầng địa ngục. Trên suốt chặng đường hầm tối đen, ẩm thấp, khúc khuỷu,bước qua từng cửa ngục, du khách sẽ biết được những lời giáo huấn, đối với từng tội danh khác nhau. Vừa chinh phục đường hầm giống như vào địa đạo Củ Chi để tìm một chút cảm giác mạo hiểm, vừa nhắc nhở mình không làm những việc sai trái ở đời, đó là cách làm hay của các nhà sư ở đây. Mặc dù ngành Du lịch Khánh Hòa hiện nay vẫn đang chú trọng khai thác các điều kiện thiên nhiên của biển đảo để phục vụ du khách. Song trong thời gian gần đây, những người làm du lịch Khánh Hòa đang dần quan tâm hơn trong việc chuyển tải những nét đẹp văn hóa về âm nhạc, làng nghề, kiến trúc vào các tour tham quan cho du khách. Những danh thắng, đặc biệt là những ngôi chùa cổ, chùa đẹp ở Khánh Hòa được chú ý đưa vào tour tham quan chắc chắn sẽ đem đến cho du khách những cảm nhận sâu sắc và đầy đủ hơn về vùng đất Khánh Hòa.

Suối Hoa Lan: Cách Nha Trang khoảng 18km về phía Bắc. Sau 30 phút đường biển, du khách sẽ đến với khu Du lịch Sinh thái Suối Hoa Lan, chiêm ngưỡng vẻ đẹp tự nhiên của biển trời, non nước, được hít thở bầu không khí trong lành của rừng cây, thác nước. Vẻ đẹp hoang sơ mà tạo hóa ban tặng cho Suối Hoa Lan sẽ đem đến cho du khách một ngày dã ngoại đầy thú vị, sinh hoạt lửa trại, văn nghệ, thưởng thức rượu cần. Hòn Hèo (Suối Hoa Lan) không những là nơi có cảnh sắc thiên nhiên tuyệt đẹp mà nơi đây còn ghi dấu tích của người Chăm đã từng sinh sống từ thuở xa xưa và là căn cứ cách mạng của hai cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc.

Vịnh Nha Trang là một trong số 29 vịnh trên thế giới được câu lạc bộ các vịnh đẹp nhất trên thế giới xếp hạng và chính thức công nhận vào tháng 7/2003. Cùng với vịnh Hạ Long, vịnh Nha Trang là vịnh thứ hai của Việt Nam được xếp vào hàng danh dự này.

Q.H(tổng hợp)